Köprü Anasayfa

İnsanî Değerler, Toplumsal Barış, Milliyet ve Milliyetçilik

"Güz 2013" 124. Sayı

  • Bediüzzaman’ın Gözüyle Irkçılık ve Kardeşlik

    Racism and Brotherhood in the Eyes of Bediuzzaman

    Musa Kâzım Yılmaz

    Prof. Dr. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Öğretim Üyesi

    Giriş: Genel Çerçeve

    Kur’an’ın Hucurat Suresi’ne baktığımız 10. ayetinde mü’minlerin kardeşliğine vurgu yapıldığını görüyoruz. Bu ayette yer alan “mü’minler sadece kardeştir” ifadesi, mü’minlerin kardeşliği dışındaki her türlü ihtimali kaldırmaktadır. Yani mü’minler birbirilerine düşman ve hasım olamazlar, birbirlerine küs duramazlar, kavga edemezler v.s. Ayrıca bu kardeşliğin tek çimentosunun da iman olduğu anlaşılmaktadır. Yani iman çözülmeden kardeşlik çözülmez. [1] Eğer mü’minler arasında bir kavga sürdürülüyorsa imanda bir çözülme var demektir.

    Diğer taraftan aynı surenin 13. ayetine baktığımız zaman milliyet fikrinin ve ırkçılığa varan milliyetçiliğin mucizevî bir üslupla yasaklandığını görüyoruz. Allah (c.c) şöyle buyuruyor: “Ey insanlık ailesi, Elbet sizi bir erkekle bir dişiden yaratan biziz; derken sizi kavimler ve kabileler haline getirdik ki, tanışabilesiniz. Elbet Allah katında en üstününüz, O’na karşı sorumluluk bilinci en güçlü olanınızdır; şüphe yok ki, Allah her şeyi bilir, her şeyden haberdardır.” [2]

    Hucurat Suresi’nin 10. ayetinde imanda kardeşlik vurgusu yapılmış burada ise, bütün insanların doğuştan eşit oldukları, kimsenin imtiyazlı ya da herhangi bir haktan ve meziyetten mahrum olarak yaratılmadığı ifade edilmiştir. Kur’an bu ayetle, toplumsal hayatta insan için çok önemli olan noktalara dikkat çekiyor:

    a) Her şeyden önce insanlar arasında var olan farklılıklar bir tahakküm etme, üstünlük sağlama ya da egemenlik kurma vasıtası değil, bir tanışma ve dayanışma vasıtası olmalıdır.

    b) Hiçbir insan doğuştan imtiyazlı ya da doğuştan eksik değildir.

    c) Bir insanın A ırkından ya da B ırkından olması kendi elinde değildir. Dolayısıyla insanın kendi seçmediği şeylerle övünmesi mantıklı olmadığı gibi, bu sebeple kınanması ya da hor görülmesi de insanca değildir.

    d) Bir insanın kadın ya da erkek olması önemli bir imtiyaz olmadığı gibi, A milletinden ya da B milletinden olması da önemli değildir.

    e) İnsanın asıl üstünlüğü, asıl büyüklüğü ve asıl şerefi, yaratıcısına karşı duyduğu sorumlulukla doğru orantılıdır. Kim ne kadar kendisini Allah’a karşı sorumlu hissediyor ve gereğini yapıyorsa üstünlük ve şereften en büyük payı o almaktadır.

    f) Bir insan kendi ırkını ve ırkdaşlarını sevebilir; ancak bu sevgi başka ırklardan olanlara karşı bir nefrete dönüşmemelidir.

    BEDİÜZZAMAN’A GÖRE MİLLİYET FİKRİ

    Bediüzzaman Hucurat Suresi’nin 13. ayetini tefsir ederken, “Şu ayet-i kerimenin ifade ettiği yüksek hakikat hayat-ı içtimaiyeye ait olduğu için, hayat-ı içtimaiyeden çekilmek isteyen Yeni Said lisanıyla değil, belki İslamın hayat-ı içtimaiyesiyle alakadar olan Eski Said lisanıyla, Kur’an-ı Azimü’ş-şan’a bir hizmet maksadıyla ve haksız hücumlara bir siper teşkil etmek fikriyle yazmaya mecbur oldum.” [3] diyerek Hucurat Suresi 13. ayetinin, tüm insanlığın ve özellikle Müslümanların toplumsal hayatına baktığını ve Müslümanları bir araya getirmenin temel şartlarına işaret ettiğini ifade ediyor. Ona göre Kur’an’a ait olan her şey çok değerlidir. İnsanların bir kadınla bir erkekten yaratıldıklarını, sonra kavim ve kabilelere ayrıldığını gösteren bu ayetin, İslam birliğinin şartlarını ifade etmesi bakımından yüksek bir hakikat ihtiva etmektedir.

    Bediüzzaman ayette geçen “Tearüf” (tanışma) kelimesinin ifade ettiği mana üzerinde durarak “ayet-i kerimenin ifade ettiği tearüf ve teavün düsturunun beyanı için” özetle şöyle diyor: “Bilindiği gibi bir ordu tugaylara, tugaylar alaylara, alaylar taburlara, taburlar bölüklere, bölükler takımlara ayrılıyor. Bunun amacı, askerlerin değişik yönlerini ve yeteneklerini ortaya koymak ve o yeteneklere göre görev dağılımını yapmaktır. Böylece o ordunun fertleri yardımlaşma prensibiyle gerçek bir görev yerine getirmiş olacaklar ve toplumun sosyal hayatı düşmanın saldırısından korunmuş olacak. Hiç şüphesiz ordunun muhtelif kısımlara ayrılmasından maksat, tugay ve taburların birbirilerine karşı husumet beslemeleri ve kavga etmeleri değildir. Tıpkı bunun gibi, İslam toplumu da kabile, kavim ve gruplara ayrılmış büyük bir ordu hükmündedir. Fakat bu toplumun çok sayıda birliğini gerektiren yönler vardır. Her şeyden önce Yaratıcıları bir, Rezzakları bir, Peygamberleri bir, kıbleleri bir, kitapları bir, vatanları bir… Bu kadar birlikler elbette ki kardeşliği, muhabbeti ve birliği gerektiriyor. Anlaşılıyor ki, kabile ve gruplara bölünmüş olmak, şu ayetin ifade ettiği gibi, tanışmak, yardımlaşmak ve dayanışmak içindir, birbirini inkâr etmek ya da birbirileriyle kavga etmek için değildir.” [4]

    Kur’an’ın ifade ettiği milliyet fikri hakkındaki görüşlerini bir paragrafta izah eden Bediüzzaman, özellikle zalim Avrupa yöneticilerinin tahrikiyle gelişme gösteren günümüz milliyetçilik hareketlerine dikkat çekerek şöyle diyor: “Milliyet fikri bu asırda çok ileri gitmiş, özellikle de dessas Avrupa zalimleri, parçalayıp yutsunlar diye bu fikri Müslümanlar içinde menfi bir şekilde uyandırıyorlar.” [5]

    Bediüzzaman’a göre milliyet fikri içinde nefsanî bir zevk, gafletkârane bir lezzet ve uğursuzca bir güç vardır. Onun için bu zamanda sosyal hayatın içinde olanları bu zevkten vazgeçirmek mümkün görünmediği için onlara “milliyetçilik yapmayınız” denilmez.

    BEDİÜZZAMAN’A GÖREMİLLİYETÇİLİĞİN KISIMLARI

    Bediüzzaman orijinal bir tespitle milliyetçiliği “menfi ve müspet” olmak üzere iki kısma ayırmaktadır.

    Her iki milliyetçiliğin özelliklerini sayan Bediüzzaman’a göre menfi milliyet öncelikle olumsuz, uğursuz ve zararlıdır. Ayrıca başkasını yutmakla beslendiğinden diğer kavimlere ve ırklara karşı düşmanlık besler ve onlara karşı uyanık davranır.

    Bediüzzaman bu tür bir milliyetçiliğin düşmanlığa, kargaşaya ve keşmekeşe sebebiyet verdiğini, hem ayet-i kerime hem de hadis-i şerif ile yasaklandığını ifade eder. Bediüzzaman, unsuriyet, ırkçılık ya da kavmiyetçilik şeklinde ifade edilebilen böyle fikirlere sahip olanları menfi milliyetçi olarak görmekte ve böylelerinin İslam toplumu için zararlı olduklarını dile getirmektedir. Bediüzzaman bu görüşlerini teyit için şu delilleri serdetmektedir:

    a) Allah Kur’an’da şöyle buyuruyor: “Hani, inkârda direnenlerin kalbini malum gurur (cahiliye gururu) doldururken Allah, elçisine ve mü’minlere iç huzuru bahşetmiş ve onların sorumlu davranma sözüne (takvaya) sadık kalmalarını sağlamıştı. Zira onlar fazlasıyla layık ve ehildiler ve zaten Allah her şeyi hakkıyla bilendi.” [6]Ayette geçen “cahiliye hamiyeti” sadece kendi kişisel gururu ve çıkarı uğruna birçok insanın zarar görmesini göze almayı ifade eden bir deyimdir. Kur’an, kendi ırkını öne sürerek başkasına hayat hakkı tanımayan sistemleri “hamiyet-i cahiliye” olarak öngörmekte ve bunu şirkin bir çirkin geleneği olarak kabul etmektedir.

    b) Irkçılığı yasaklayan hadis-i şerife gelince, Resul-i Ekrem (a.s.m.) şöyle buyuruyor: “İslam cahiliye asabiyetini (ırkçılık ve kabileciliği) kökten kaldırmıştır” [7] Bu hadis, ırkçılığı şirkin ve putperestliğin yaygın olduğu İslam öncesi cahili dönemin bir geleneği olarak göstermekte ve İslam tarafından tamamen yasaklanmış olduğunu ifade etmektedir. Bediüzzaman bu ayet ve hadisi zikrettikten sonra özetle şöyle demektedir:

    “İşte bu hadis-i şerif ve şu ayet-i kerime kati bir surette menfi milliyeti ve ırkçılık fikrini kabul etmemektedirler. Çünkü müspet ve mukaddes İslamiyet milliyeti ona ihtiyaç bırakmıyor. Acaba bir buçuk milyarlık ebedi kardeşleri insana kazandıran (İslam’dan başka) bir ırk var mıdır?” [8]

    c) Bediüzzaman’a göre menfi milliyetin tarihte pek çok zararları görülmüştür. Mesela Emeviler milliyet fikrini bir parça siyasetlerine karıştırdıkları için hem İslam âlemini küstürdüler hem kendileri de çok felaketlere maruz kaldılar. [9]Ona göre Hz. Hasan ve Hüseyin’in (r.a) Emevilere karşı mücadeleleri kuşkusuz bir din ve milliyet mücadelesiydi. Çünkü Emeviler İslam devletini Arap milliyeti üzerine dayandırıp, İslam kardeşliği bağını milliyet bağından daha zayıf bıraktıkları için iki şekilde İslam’a ve Müslümanlara zarar verdiler: Birincisi; diğer milletleri rencide ederek İslamiyet’ten uzaklaştırdılar. İkincisi de, Arap olmayan insanlara zulmettiler. Çünkü ırkçılık ve milliyet düşüncesi adaleti ve hakkı esas almadığından, Emeviler adaletle hükmedemeyip zulmettiler. Zira menfi milliyeti esas alan bir hâkim, öncelikle kendi ırkdaşını tutar, adaletle hükmedemez. Oysa İslam’ın adalet anlayışında dine bağlılık önemlidir. Dine bağlılık yerine milliyete bağlılık ikame edilemez; edilse adaletle hükmedilemez. O zaman hakkaniyet gider, zulüm olur. İşte bu düşünceden hareket eden Hz. Hüseyin (r.a) dini rabıtayı esas alarak Emevilere karşı mücadele etmiş ve şahadet makamını elde etmiştir. [10]

    d) Bediüzzaman’a göre menfi milliyet fikri, sırf İslam âlemini ve özellikle Osmanlı devletini parçalamak için Avrupalı zalim yöneticiler tarafından Müslümanların içine atılmış ve teşvik edilmiştir. Sonuçta Osmanlı devleti yıkılmış, yerine T.C. devleti kurulmuştur. Ancak daha önce Osmanlı tebaası olan halklardan, sözde müstakil onlarca devlet kurulmuş, fakat bu devletler Batı’ya ya da Rusya’ya bağımlı hale getirilmişlerdir. Denilebilir ki, İslam birliğini dağıtmak ve o birliği sağlayan Hilafet gücünü elinde bulunduran Osmanlı devletini yıkmak için çıkarılan 1. Dünya savaşı menfi milliyetin insanlığa ve Müslümanlara ne kadar zararlı olduğunu açıkça göstermiştir. [11]

    e) Irkçılığın İslam dünyası için büyük bir handikap olduğuna işaret eden Bediüzzaman özelde, değişik ırklara mensup olan vatandaşlarımızın durumunu ele alıyor ve özetle şöyle diyor: “Şimdi farklı ırklara mensup olan vatandaşlarımız, birbirlerine en çok muhtaç oldukları bir zamanda, üstelik onları esir almak isteyen düşmanları varken, ırkçılık damarıyla birbirilerine yabani bakmaları ve birbirilerini düşman telakki etmeleri tarifi imkânsız büyük bir felakettir. Adeta bir sineğin ısırmaması için müthiş yılanlara arka çevirmek, böylece sineğin ısırmasından kurtulmaya çalışmak bir divaneliktir. Aynı şekilde büyük ejderhalar hükmündeki Batılıların doymak bilmeyen hırslarını tatmin için pençelerini uzattıkları bir sırada, ırkçılık fikriyle dindaşlarına düşmanlık ve kin beslemek çok tehlikelidir ve her iki tarafın da o düşmanın pençelerine düşmelerine bir sebeptir.” [12]

    f) Kuşkusuz vatandaşların birbirlerine karşı kardeşçe hisler beslemelerinde muvaffak olmaları ve barış içerisinde yaşamaları devlet politikasına bağlıdır. Eğer devlet politikası vatandaşlar arasında ayırımı öngörüyorsa ya da herkesi Türk sayarak kendisini Türk kabul etmeyenlerin üzerine kanun gücünü gönderiyorsa, devlet adil ve tarafsız davranacağı yerde tahrik ediyor demektir. Bu durumda iş ciddileşir ve ırklar arasındaki ihtilaf daha da büyümeye başlar. Bu yüzden Bediüzzaman uyarıcı bir üslupla doğu vilayetlerindeki vatandaşlara (Kürtlere) veya güney tarafındaki dindaşlara (Araplara), bizden değildirler diye adavet beslemenin, onları hor görmenin ve onlara karşı cephe almanın büyük bir felaket olduğunu dile getirmektedir. Ona göre ne doğuda ne de güneyde yaşayan insanlar arasında Türk düşmanı vardır. Her şeyden önce güneyden Kur’an nuru ve İslamiyet’in ziyası gelmiştir. O nur bütün Anadolu’da vardır. Dolayısıyla onlara adavet etmek Kur’an’a ve İslam’a adavet manasına gelir ki, bu da toplumun dünya ve ahiret hayatına adavet etmekle eş düzeydedir. [13]

    g) Bediüzzaman’ın, ister Türkçülük, ister Kürtçülük ya da Arapçılık olsun bütün menfi milliyetçileri aynı kategoride mütalaa ettiğini görüyoruz. Ancak Bediüzzaman tarihi bir gerçeğe dikkat çekerek, dünyanın neresinde yaşarsa yaşasın bütün Türklerin Müslüman olduklarını, Türklerin diğer milletler gibi, “Müslim ve gayri Müslim” diye ikiye ayrılmadığını, Müslüman olmayan Türklerin Türklük ile bir alakalarının kalmadığını (Macarlar gibi) dile getirmekte ve Türklere hitaben özetle şöyle demektedir:

    “Ey Türk kardeş! Bilhassa sen dikkat et. Çünkü senin milliyetin İslamiyet’le imtizaç etmiş, ondan ayrılması mümkün değildir. Milliyetini İslam’dan ayırsan mahvolursun. Zira bütün mazideki övünç kaynağın İslamiyet’in defterine geçmiştir.” [14] Üstadın bu ifadesinden anlaşıldığına göre, hâkim sınıf olarak Türklerin sorumlulukları daha fazladır. Türklerin bu sorumluluk bilinciyle hareket edip daha çok İslam’a sahip çıkmaları ve menfi milliyetten uzak durmaları gerekir. Türkler ve Türk devletinin yöneticileri, bir ailede olduğu gibi baba rolünü üstlendikleri için, kardeş ırklardan gelebilecek kaba davranışlara ve olumsuz tavırlara karşı nazik davranmak zorundadırlar.

    BEDİÜZZAMAN’A GÖRE MÜSBET MİLLİYET

    Bediüzzaman’a göre müspet milliyet, sosyal hayatın dâhili ihtiyaçlarından ileri geliyor. Dolayısıyla bu tür milliyet yardımlaşmaya ve dayanışmaya sebep olduğu gibi, büyük bir gücün meydana gelmesini sağlar ve İslam kardeşliğinin gücünü ortaya çıkarır. Ona göre Müslümanların milliyeti bir vücuttur; aklı İslamiyet, ruhu Kur’an ve imandır. Sosyal hayatın dâhili ihtiyaçlarından gelen bu milliyet, yani mukaddes İslamiyet milliyeti ayrıştırıcı değil birleştirici ve kaynaştırıcıdır. Özellikleri şunlardır:

    a) Müspet bir milliyetten bahsedilebilmesi için öncelikle milliyet fikrinin İslamiyet’e hizmetkâr olması lazımdır. Başka bir deyimle, milliyet düşüncesi İslam’a kale olmalı, ona zırh olmalı, fakat asla yerine geçmemelidir.

    b) Şüphesiz hem milliyetin hem de İslamiyet’in insana kazandırdığı bir kardeşlik anlayışı vardır. Her iki kardeşlik de insana güç veriyor. Ancak bu konuda İslam kardeşliği ırk kardeşliği ile asla mukayese edilemez. Çünkü İslamiyet’in kazandırdığı kardeşlik içinde bin kardeşlik vardır. İslam kardeşliği ebedidir; yani berzah ve Ahiret âlemlerinde o kardeşlik baki kalıyor. Oysa ırk kardeşliği ne kadar güçlü de olsa kabir kapısında sona eriyor.

    c) Müspet milliyet İslamiyet’in bir perdesi hükmünde olmalıdır. Yani milliyeti kaldırdığımız zaman ardında İslamiyet görünmelidir. Aksi takdirde milliyeti temel alarak onu İslamiyet’in yerine ikame etmek, aynı zamanda ciddi bir şekilde Müslüman olduğumuzdan bahsetmek iki yüzlülük olur. Tıpkı bir kale içinde muhafaza edilen elmasların, kalenin duvarına yerleştirilmesi, kalenin duvarındaki taşların da kalenin içinde muhafaza edilmesine benzer. İslamiyet bir elmas hazine gibidir. Müspet milliyet o elmasları kuruyan kalenin duvarlarındaki taşlara benzer. Kalenin içindeki elmas hazinesini kalenin duvarındaki taşlarla değiştirmek ahmaklıktan başka bir şey değildir. [15]

    d) İslam’ın ırkçılığı reddetmesi, kişinin mensup olduğu milletini sevmemesi demek değildir. Bir insanın kendi ırkını sevmesi için birçok sebep bulunabilir. Dillerinin, geleneklerinin ve kültürlerinin bir olması bu sebeplerden bazılarıdır. Hz. Peygamber’in (a.s.m.) “Kişi milletini sever” [16] hadisi de bu şekilde yorumlanmalıdır. Ancak burada önemli olan, ırkımıza karşı beslediğimiz bu sevginin, başkasının inkarına yol açmamasıdır.

    e) Bir insanın, İslam’a hizmet eden ecdadı ile iftihar etmesi ırkçılık değildir. Çünkü bu tür övünmeler hem Sahabe, hem Tabiin, hem de tüm İslam tarihi boyunca sıkça görülen hususlardır. Bilindiği gibi, Uhud harbinde Katade b. Numan’ın gözüne bir ok isabet etmiş ve gözünü çıkarmıştır. Resul-i Ekrem (a.s.m.) o mübarek ve şifalı eliyle Katade’nin gözünü alıp yerine yerleştirmiştir. Bu vaka çok şöhret bulmuş; hatta Katade’nin torunlarından birisi, Ömer b. Abdulaziz’in yanına geldiğinde kendisini: “Ben öyle bir zatın torunuyum ki, Resulullah (a.s.m.) onun çıkmış gözünü yerine koymuş ve gözü şifa bulmuştur” şeklinde tanıttırmıştır. [17] Bunun gibi bir Türk’ün, Hz. Peygamber’in (a.s.m.) hadisine mazhar olan Sultan M. Fatih ile övünmesi, ya da bin yıl İslam’a hizmet eden ecdadıyla iftihar etmesi ırkçılık değildir.

    DEVLETİN MİLLİYETÇİLİKLE İLGİLİ POLİTİKALARI

    1) Avrupa’da baş gösteren milliyetçilik hareketleri 20. yüzyıl itibariyle Asya kıtasında uyanan kavimler arasında da yayılmaya başladı. Uyanan ve Avrupa’nın parlak uygarlığına kapılan kavimler her konuda olduğu gibi milliyetçilik konusunda da Avrupa’yı körü körüne taklit etmeye başladılar. Bediüzzaman “Halbuki her milletin kamet-i kıymeti ayrı bir elbise ister” [18] diyerek bu taklitçiliğe karşı çıkmaktadır. Ona göre Avrupa ve Asya insanları bir cins kumaş bile giyecek olsalar tarzları ayrı ayrı olmak lazım gelir. Sözgelimi, bir ihtiyar hocaya tango bir kadın elbisesi giydirilmediği gibi, bir kadına bir jandarma elbisesi giydirilmez. Avrupa bir dükkân ve bir kışla ise, Asya bir çiftlik ve bir cami hükmündedir. Bir dükkâncı dansa gider ama bir çiftçi gidemez. Aynı şekilde cami kıyafeti ile kışla kıyafeti bir değildir. [19] Bu ifadeler, taklitçiliğin kendi milliyetini inkar anlamına geldiğine işaret etmektedir.

    2) Cumhuriyetin kuruluşundan itibaren Türkiye Cumhuriyeti devletini idare edenler, her hususta Batı’yı taklit ederek açık bir şekilde ulusçuluğu ve Türk milliyetçiliğini esas aldılar. Bu amaçlarını gerçekleştirmek için kendilerine iki ana hedef seçtiler. Birincisi, başka kavimleri yok sayma politikasıdır. Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde başka kavimlerin varlığını inkâr etme politikası her zaman devletin değişmez politikası olmuştur. Kürtler üzerindeki baskıların bugün nelere mal olduğunu artık bilmeyen yoktur. İkinci hedef olarak da, dinin Anadolu halkı üzerindeki etkisini yok etmek için büyük çabalar sarf etmişlerdir. Kur’an harflerinin Latin alfabesiyle değiştirilmesi, din derslerinin kaldırılması ve kadınla ilgili kültürleri kökten değiştirme gayretleri, hep dinin halk üzerindeki tesirini yok etmeye yönelik çabalar olarak tarihe geçmiştir. Devlet başkanlarının etrafında kümelenen kimi aydın ve yazarlar da bu değiştirme politikasına çanak tutmuşlar ve “Kâbe Arab’ın olsun Çankaya bize yeter” diyecek kadar eblehleşmişlerdir.

    3) Devleti idare edenleri kullanmak isteyen gizli komiteler, Türkçülüğü ve menfi milliyetçiliği reddeden Bediüzzaman ve onun gibi insanları da Kürtçülükle itham etmişlerdir. Bediüzzaman, kendisini Kürtçülükle suçlayan Türkçülere cevap verirken aynı zamanda Kürtçülük yapmanın vahim sonuçlarına da işaret ediyor; özetle şöyle diyor:

    “Ben elhamdülillah Müslüman’ım. Her zaman kutsal milletimin 350 milyon (şimdi 1.5 milyar) efradı vardır. Böyle ebedi bir uhuvveti tesis eden ve dualarıyla bana yardım eden ve içinde Kürtlerin ekserisi bulunan 350 milyon kardeşi menfi milliyet fikrine feda etmek ve o mübarek hadsiz kardeşlere bedel, Kürt adını taşıyan ve Kürt milletinden olan dinsiz veya mezhepsiz bir mesleğe mensup birkaç kişiyi kazanmaktan yüz bin defa Allah’a sığınıyorum. Ey Mülhid! Senin gibi ahmaklar lazım ki, Macar kâfirleri ya da dinsiz olmuş ve Batılılaşmış üç beş Türk’ün muvakkat kardeşliğini kazanmak için, 350 milyon hakiki ve nurani bir cemaatin baki kardeşliğini terk etsin.” [20]

    Bu ifadelerden anlaşıldığına göre, ırkçılık yapanlar bütün İslam âlemiyle kardeş olma gibi değerli bir avantajı kaybediyorlar. Bediüzzaman’a göre Kürtçülük ya da Türkçülük yapan bir kimse 1,5 milyarlık İslam kardeşlerini kaybediyor, onun yerine dinsiz veya mezhepsiz birkaç dostu kazanıyor. Bu kaybı göze almak büyük bir ahmaklıktır.

    4) Bediüzzaman’a göre menfi milliyet esası üzerinde Türkçülük yapanlar gerçekte Türk düşmanı olan ve kendi menfaati uğruna her türlü mukaddesatı feda edebilen hamiyetfüruş dinsizlerdir. Bediüzzaman onlara hitaben özetle şöyle diyor: “Ey mülhidler! Ben Türk denilen bu vatanın ehl-i iman olan kısmıyla, İslamiyet milliyeti ve ebedi ve hakiki bir kardeşlik ile alakadarım. Bin seneye yakın bir zamandır; Kur’an’ın bayrağını cihanın her tarafında galibane gezdiren bu vatan evlatlarını, büyük bir övünçle ve İslamiyet hesabına seviyorum.” [21]

    Ona göre milliyetçiliğin ölçüsü İslam dinine bağlılık ve sevgidir. Eğer İslamiyet’e inanmıyorsanız ya da inandığınızı söylediğiniz halde gerçekte sevmiyorsanız Türkçülük iddiasında bulunmanız bir aldatmacadır.

    5) Bediüzzaman gençlere yönelik olarak kurulan ve gençleri İslam’dan uzaklaştırmak için akla zarar programlar uygulayan “Halk Evleri” gibi müesseselerin faaliyetlerine büyük tepki göstermektedir. Gençlere yönelik olarak hazırlanan bu tür faaliyetlerin Türk gençliğini zehirlemeye yönelik olduğuna işaret ediyor. Ona göre Milliyetçilik ve Türkçülük perdesi altında bu faaliyetleri yürütenler gerçekte Türk düşmanı olan gizli komitelerdir. Özetle şöyle der:

    “Sen ise ey sahtekâr! Türk’ün hakiki ve milli iftihar vesilelerini unutturacak bir şekilde Türklerle mecazi ve muvakkat bir kardeşliğin vardır. Sana soruyorum: Türk milleti yalnız 20-40 yaş arasındaki gafil ve heveskâr gençlerden mi ibarettir? Acaba onların menfaati ve onlar için yapılması gereken hizmet, sadece onların gafletlerini arttıran ve ihtiyarlıkta onları ağlattıracak şekilde muvakkat bir güldürmekten mi ibarettir? Eğer hamiyet-i milliye bundan ibaret ise ve ilericilik ve hayattaki mutluluk bu ise, ben o Türkçülükten ve o milliyetçilikten kaçıyorum; sen de benden kaçabilirsin.” [22]

    TÜRKÇÜLÜK POLİTİKALARININ ZARARLARI

    Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren benimsenen Türkçülük politikası ne yazık ki, menfi milliyetçilik esasları üzerine bina edilmiştir. Bu durum başta Kürtler olmak üzere diğer kavimleri küstürmüş ve devletle uyum sağlamalarına engel olmuştur. Milli Eğitim’deki dini boşluktan istifade eden mülhidler Kürt çocuklarını dini kaygılardan uzak ve tamamen bir Kürt milliyetçisi olarak yetişmelerini temin etmişlerdir. Denilebilir ki, bugünkü manzara, 1960’larda Doğu ve Güneydoğu’nun şehir merkezlerinde ve kasabalarında kurulan ve dini inkâr eden programlarla dolu olan resmi okulların bir neticesidir. İnsanların maymundan geldiğini ve dinin, bir gün mutlaka bilime karşı iflas edeceğini genç Kürtlere anlatan Türk öğretmenler hâlâ yaşıyorlar. Ne yazık ki, dinsizlik derslerini alan o genç Kürtler bugün çoğunlukla yasa dışı örgütlerin yöneticisi durumundadırlar.

    Eğer sivil kuruluşların gayretiyle doğu vilayetlerinde kurulan İmam Hatip liseleri olmasaydı, bugün durum çok daha ciddi ve tehlikeli olurdu. Ama üzülerek belirtmek gerekir ki, milliyetçiliği esas alan devlet içindeki bazı odaklar hep bu okullara karşı çıktılar ve hâlâ karşı çıkmaya devam ediyorlar. “Rüzgâr eken fırtına biçer” kaidesince, bugün Kürtlerin bir siyasal kalkışma yapmalarından endişe eden Türkçüler, başlarını iki avuçları arasına alıp derin düşünmelidirler. Üstelik 30 yıl süren kirli savaşta bunca maddi ve manevi kayıplara rağmen sözde milliyetçiler ders almış görünmüyorlar. Çünkü bu zümreler, hâlâ ülkenin geri kalmışlıkla ilgili tüm ihmallerini ve her türlü vebali din üzerine atmak istemektedirler.

    Bediüzzaman, bu mücadelenin sonunda, Türk milletini ve Türkçülüğü İslam’a karşı kullanan gizli bir zındık komitenin muvaffak olamayıp geri çekileceğini, bunu ahirzaman ile ilgili rivayetlerden anladığını dile getirmiştir. [23]

    Sonuç

    Bu topraklarda yaşayan insanları birbirine bağlayan en güçlü bağ din kardeşliği bağıdır. Allah Kur’an-ı Kerim’de mü’minlerin sadece kardeş olduklarını beyan buyurarak din kardeşliğinin nesep ve ırk kardeşliğinin üstünde olduğunu vurgulamıştır. Bugün Türkiye’de yaşayan insanların büyük bir çoğunluğu (% 99’u) Müslüman’dır. Menfi milliyetçiler aksini iddia etseler de, bu vatan toprakları üzerinde yaşayan insanları bir arada tutan çimento dindir. Tek başına dil ya da başka bir unsur değildir. Dinin çağımızda yükselen bir değer olması, Müslümanların hâlâ ne kadar dine muhtaç olduklarını açıkça göstermektedir.

    Özellikle Doğu ve Güneydoğu’nun dağlarına “Ne mutlu Türküm diyene!” ya da “Bu vatan Türklerindir” ya da “Türkiye Türklerindir” gibi sloganlar yazmak bir vatanperverlikten ziyade bir hıyanettir. Bizzat Güneydoğulu bir vatandaş olarak ve halen o bölgede yaşayan bir insan olarak, bu tür kışkırtmaların Türk milli birliğine bir fayda temin etmediğini, aksine ayrılığa ve husumete sebep olduğunu söyleyebilirim.

    Bu şirin ülkemiz olan Türkiye, eski zamanlardan beri çok değişikliklere maruz kaldığından, ayrıca asırlarca İslam merkezi olması haysiyetiyle değişik İslam milletlerinden Anadolu’ya çok göç olmuştur. Bu topraklar üzerinde yaşayan insanların ırkları birbirine geçmiştir. Türkleşen Kürtler olduğu gibi, Kürtleşen Türkler ve Araplar da mevcuttur. Ancak Levh-i Mahfuz açılsa kimin hangi milletten olduğu hakiki olarak anlaşılabilir.24 Öyleyse milliyetçiliği ırk esasına dayandırmak doğru değildir. Eğer din birliği varsa milliyet birliği de var demektir.

    Müslüman olan herkes, ister Türk, ister Arap veya Kürt olsun bu vatanın asıl sahibidir. Batılıların tüm çabası, Kürtleri azınlık olarak göstermek ve uluslararası hukuk normlarına göre Kürtlere farklı hakların verilmesini temin etmektir. Batılıların amaçları bellidir. Onlar Türkiye’yi bölerek kendilerine bağımlı sözde müstakil bir Kürt devletini kurmak istiyorlar. Kuşkusuz hiçbir Batılının yeni bir İslam devletini istemediğini anlamak zor değildir. O halde Batılılar neden bir Kürt devletinin kurulmasını istesinler? Bana göre Kürtlere, bu vatanın asıl sahipleri olarak konuşma hakkı, dillerini öğrenme ve çocuklarına Kürtçeyi öğretme hakkı ve Kürtçenin okullarda tercihli bir dil olarak okutulması gibi birçok hakları kendimiz vermeliyiz. Buna itiraz edenlerin niyetleri hiç de iyi değildir. Çünkü onlar bu itirazlarıyla Kütlerin asimile olmalarını beklemektedirler. Bu durum İslam kardeşliğine aykırıdır.

    Dipnotlar

    [1] Hayat Kitabı Kur’an (M. İslamoğlu), Hucurat, 49/10.

    [2] Hucurat, 49/13.

    [3] Mektubat, s. 364, Zehra yayıncılık, İst., 1998.

    [4] a.g. e.,s. 364

    [5] a.g.e., s. 365.

    [6] Fetih, 48/26.

    [7] Ahmed b. Hanbel, Müsned, IV, 199, 204, 205.

    [8] Mektubat, s. 365.

    [9]a.g.e.,s. 365.

    [10] Mektubat, s. 66.

    [11] a.g.e., s. 366.

    [12] a.g.e., s. 366.

    [13]a.g.e., s. 367

    [14] a.g.e., s. 367.

    [15]a.g.e., s. 367.

    [16] a.g.e., Hakim, Müstedrek, III, 131.

    [17]a.g.e., s. 163.

    [18] a.g.e., s. 267.

    [19]a.g.e., s. 267.

    [20]a. g.e., s. 478.

    [21]a. g.e., s. 479.

    [22]a.g.e., s. 479

    [23]Şualar, s. 537. Zehra Neşriyat, İst., 1998.

    [24]Mektubat, s. 369.