Toplumsal Hareketler ve Bir Arada Yaşama
"Bahar 2014" 126. Sayı
A Comprehensive and pluralistic Approach in InterreligiousRelationships: A Perspective of Risale-I Nur
Mustafa Alıcı
Erzincan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Prof. Dr.
Giriş: Dinlerarası ilişkilerde kapsayıcı yaklaşım
Dinlerarası ilişkilerde üç temel yaklaşım bulunur; dışlamacı, kapsayıcı ve çoğulcu yaklaşım. Dışlamacı yaklaşım, öncelikle her hangi bir dinin dogmalarının mutlak ve eşsiz oluşuna vurgu yapar. Bu yaklaşıma göre öteki gelenekler kesinlikle kurtuluş yolları olmayıp insan icatlarıdır. Bilhassa Hıristiyan dünyasında bu yaklaşımı dinlerarası ilişkiler açısından değerlendirenlere (söz gelişi Evanjeliklere) göre; kilise dışında kurtuluş aramak gereksiz bir çabadır. Buna karşın İsa Mesih’in mutlak ve eşsiz bir hakikat getirdiğini ve mutlak kurtuluşun İsa’da olduğunu ileri süren dışlamacılar, öteki dinlerin mutlak doğruluğa sahip olma ve mutlak kurtuluş yolları olma iddialarını kabul etmez. Ancak burada dışlamacılık terimi bir gurur veya ötekileri yok sayma anlamlarını ifade etmez.
Kapsayıcı yaklaşım ise kısmen de olsa ötekinin kurtuluşuna özel vurgular yapmakta ve geleneksel dışlamacı görüşten ayrışarak “ötekine yakınlaşmakta ve onları kucaklamaktadır”. Bu yaklaşım bir anlamda dışlamacılık ile çoğulculuk arasına yerleşmiş görünmektedir. Yaklaşımın iki temel görüşü vardır; bunlardan birincisi, diğer dinlerdeki tüm hakikat, nihai gerçek ve kurtuluş iddialarının, norm olarak alınan belli bir dinin öğretileri doğrultusunda tanımlanmasıdır. İkinci temel görüşü ise, norm olarak kabul edilen dinsel gelenekte tam ifadesini bulan hakikat ya da gerçeğin diğer dinî gelenekler aracılığıyla da şu ya da bu şekilde kavranabileceği, dolayısıyla diğer din bağlılarının da kendi gelenekleri içerisinde kurtuluşa erebilecekleri anlayışıdır. Bu bakımdan kapsamacı yaklaşım, aslında bir dinin evrenselliği ile onun mutlak kurtarıcı kimliği arasında görünen çelişkiyi aynı anda uzlaştırmaya yönelik modern bir çabadır.
Ahmet Hamdi Aydın
Yazıyı okumak için tıklayınız...İbrahim Özdemir
Yazıyı okumak için tıklayınız...Kadir Canatan
Yazıyı okumak için tıklayınız...Ali Bakkal
Yazıyı okumak için tıklayınız...Mustafa Alıcı
Yazıyı okumak için tıklayınız...Musa Kazım Yılmaz
Yazıyı okumak için tıklayınız...Atilla Yargıcı
Yazıyı okumak için tıklayınız...Veli Sırım
Yazıyı okumak için tıklayınız...Levent Bilgi
Yazıyı okumak için tıklayınız...İntizam Seyda Durgun
Yazıyı okumak için tıklayınız...Bediüzzaman Said Nursi
Yazıyı okumak için tıklayınız...A. Cüneyt Eren
Yazıyı okumak için tıklayınız...