Köprü Anasayfa

Mayıs-Aralık 2020

"Köprü" 146-147. Sayı

  • Nizâmî’nin Mahzenü’l-esrâr’ına Osmanlı Coğrafyasında Türkçe Yazılan Nazire ve Cevaplara Dair

    Concerning the Nazires and Responses Written in Turkish in the Ottoman Geography for The Cellar of Mysteries of Nizâmi

    Köprü • Sayı: 146-147 • Mayıs-Aralık 2020 • ISSN: 1300-7785 • ss. 67-84

    Mahmut Kaplan

    Prof. Dr., Celal Bayar Üniversitesi Emekli Öğretim Üyesi

    Öz

    Mahzenü’l-esrâr, Genceli Nizâmî’nin dinî ahlâkî mesnevisi olup yazıldığı tarihten başlayarak ilgi ile karşılanmış, beğenilerek okunup hem İran hem Osmanlı sahasında nazireleri yazılmış, tercümeleri yapılmıştır. Türk edebiyatında on adet Mahzen naziresi tesbit edilmiştir. Başka çeviri ve nazirelerden de söz edilmekle birlikte elde bulunanlar metinde incelediklerimizdir. Şairlerimiz, bu eseri tercüme etmiş ya da eklemelerle genişleterek yeni eserler ortaya koymuşlardır. Bazı şairler, esere yeni hikâyeler ekleyerek kendi üslûplarını göstermişlerdir. Mahzenü’l-esrâr Cumhuriyet döneminde de çevrilerek okuyucuya ulaştırılmış önemli bir ahlâk mesnevisidir. Türk şairleri, bu esere nazire yazma gerekçelerini, mesnevilerinin sebeb-i telif bölümlerinde dile getirmişlerdir. Çoğunda amacın, ardından güzel bir eser, bir hatıra bırakmak düşüncesi olduğu anlaşılmaktadır.

    Anahtar Kelimeler

    Nizâmî, Mahzenü’l-esrâr, nazire, cevap, ahlâk

    Abstract

    The Cellar of Mysteries is religious & ethical mathnawi of Nizâmî from Gence, it has been much shown interest since the date it was written, and been read approvingly. Its nazires have been written and translations have been made in both Persian and Ottoman territories. Ten nazires of Cellar have been determined in Turkish Literature. The available translations and nazires are the ones we study in the text as well as there are others mentioned. Our poets have translated this work or else they have produced new works by extending it by additions. Some poets have exhibited their own styles by adding new stories to the work. The Cellar of Mysteries is an important ethical mathnawi conveyed to readers by being translated in also the age of Republic. Turkish poets have expressed their reasons for writing nazires for this work in the chapters of copyright means of their mathnawis. It is known that almost every poet and writer have composed works with the thought of leaving a nice work and a good memory behind in our Classical Literature. By studying copyright means, it has been aimed to identify within which feelings and thoughts poets write nazires in this work.

    Key Words

    Nizâmî, The Cellar of Mysteries, nazires, response, ethics

    Yazının tamamını görüntülemek için lütfen tıklayınız!