Toplumsal Hareketler ve Bir Arada Yaşama
"Bahar 2014" 126. Sayı
(According to Bediüzzaman) Explaining the Truths of Belief and the Laws of Nature with the Principles of Arabic Language and Rhetoric
A. Cüneyt Eren
Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Tefsir Anabilim Dalı Öğretim Üyesi, Doç. Dr.
I. Giriş:
Arapça (‘a-l-m) fiil kökünden gelen, (ilm) kelimesi bilmek demektir. ‘Alâmet, âlem, âlim’ kelimeleri de aynı kökten türemiş kelimelerdir. Aynı kökten türemiş olmaları hasebiyle mana birliktelik ve kesişmeleri söz konusudur. Buradan hareketle örneğin Fâtiha sûresinin ilk ayetinde çoğul siğasıyla zikredilen ve âlemler anlamına gelen’âlemîn’ kelimesinin içinde bütün mana zenginliğiyle, ‘bilmeyi, bilinmeyi, alâmet olmayı’ aramak gerekir.1 Yani varlık âleminde yer alan örneğin ruhlar âlemi, eşbah âlemi, misal âlemi, berzah âlemi ve canlıdan cansızlara zerreden yıldızlara kadar her varlık Cenâb-ı Hakka ait bir alâmet ve bir delil olarak arz-ı endâm etmekte olup Allah (c.c) bu alâmetlerle okunur, bilinir. Bütün ilimler O’nu anlatır ve dillendirirken aynı zamanda da O’na ulaştırır. Bu okuma, okuyanı ‘âlem’ kelimesi ile aynı kökten gelen ‘âlim’ mertebesine çıkarır.
Bediüzzamana göre Arap dili gramer ve belâğatı da bu kervanda ayrı bir hizmet ifâ etmektedir. Ömrünü iman hizmetine adamış olan Bediüzzaman âfak ve enfüs seyahatinde bu ilimlerden istifade etmiş, o çerçeveden Cenab-ı Hakkı tanımaya bir menfez aralamıştır. Bu ilimlerin felsefi boyutuna da işaret eden Bediüzzaman şöyle der: “Felsefe-i beyâniye müşabih, Nahvin dahi bir felsefesi vardır. O felsefe ise vâzıın hikmetini beyan eder. Kütüb-ü nahviyede mezkûr olan, münasebat-ı meşhure üzerine müessestir. Tenbih: Bu münasebât-ı nahviyye ve sarfiyye olan hikmet-i vâzıh ise; felsefe-i beyan derecesinde olmaz ise de, pek büyük bir kıymeti vardır. Ezcümle: İstikra’ ile sabit olan ulûm-u nakliyyeyi ulûm-u akliyenin sûretlerine çeviriyor.’’
Ahmet Hamdi Aydın
Yazıyı okumak için tıklayınız...İbrahim Özdemir
Yazıyı okumak için tıklayınız...Kadir Canatan
Yazıyı okumak için tıklayınız...Ali Bakkal
Yazıyı okumak için tıklayınız...Mustafa Alıcı
Yazıyı okumak için tıklayınız...Musa Kazım Yılmaz
Yazıyı okumak için tıklayınız...Atilla Yargıcı
Yazıyı okumak için tıklayınız...Veli Sırım
Yazıyı okumak için tıklayınız...Levent Bilgi
Yazıyı okumak için tıklayınız...İntizam Seyda Durgun
Yazıyı okumak için tıklayınız...Bediüzzaman Said Nursi
Yazıyı okumak için tıklayınız...A. Cüneyt Eren
Yazıyı okumak için tıklayınız...